یکی از مهمترین عوارض مزمن دیابت ، زخم پای دیابتی است که چون منجر به بستری های طولانی مدت و در نهایت قطع عضو می شود بار سنگین روانی و اقتصادی به فرد و خانواده و سیستم بهداشتی وارد می کند. ایسکمی, نورپاتی و عفونت سه فاکتور پاتولوژیک مهم منجر به عوارض پای دیابتی است. در این مقاله سعی می شود با آگاهی دادن و ارائه راهکارهای ساده ولی مفید تا حد زیادی از HFابتلا به این عارضه پیشگیری کرد و یا از میزان آنها کاست.
اصول پایه ای در درمان زخم پای دیابتی شامل کنترل عفونت, برقراری جریان خون شریانی مناسب و برداشت فشار از پا می باشد و در کنار درمان های استاندارد, درمان های جانبی دیگری نیز برای تسریع در روند بهبود زخم به کار می رود که در ادامه به آنها اشاره می گردد:
1- پانسمان های نوین با هیدروژل: این فراورده ها با ایجاد لایه ای بر روی پوست با خاصیت بسیار مقاوم در برابر نفوذ آب رطوبت لازم برای پوست را تنظیم PH آن را متعادل می کند.
2- استفاده از ویتامین های سودمند: استفاده از مکمل های ویتامین د سطوح پایین سرمی ویتامین D به طور قابل توجهی با شیوع بالاتر زخم پای دیابتی در بیماران مسن مبتلا به دیابت مرتبط می‌باشد. میانگین سطوح سرمی ۲۵-هیدروکسی ویتامین D یا ویتامین D3 (که فرم رایج ویتامین D در گردش خون می‌باشد)، به طور پیوسته با افزایش شدت زخم پای دیابتی کاهش می‌یابد لذا جهت پیشگیری و کنترل زخم پای دیابتی، افراد مسن مبتلا به دیابت باید تحت غربالگری منظم ویتامین D قرار گیرند یا مکمل ویتامین D دریافت نمایند.استفاده از سایر ویتامین های آنتی اکسیدان A، C و E احتمالا به دلیل افزایش نیاز به کنترل استرس اکسیداتیو ناشی از ناهنجاری های متابولیسم گلوکز ادر افراد دیابتی تاثیر بسزایی در درمان زخم دیابتی دارد.
2- درمان های گیاهی و طبیعی:طبق مطالعات انجام شده اسیدهای چرب موجود در روغن های گیاهی با افزایش آبرسانی و الاستیسیته پوست، روند بازسازی پوست را افزایش می دهد. همچنین چای سبز منبع غنی آنتی اکسیدان بوده و همچنین تانن موجود در چای سبز با اثر قابض خود در بهبود سوختگی و کاهش التهابات پوستی نقش به سزایی دارد. کاتچین های موجود در چای سبز نیز با اثر آنتی باکتریال خود در بهبود جراحات پوستی اعمال اثر می کنند. عسل نیز ه به طور مستقیم محیط را برای ترمیم بافت مهیا می‌کند، همچنین خونرسانی به بافت را افزایش داده و با خاصیت ضد میکروبی احتمال عفونت های پوستی را کاهش می دهد. گیاه آلوئه‌را نیز با مواد معدنی و آنزیم های خود سبب تحریک ایمنی بدن شده و تجدید پذیری مجدد بافت را موجب می شود. فلاونوئیدهای موجود در کالاندولا آنژیوژنز (رگ زایی) بافت را افزایش داده و موجب بهبود سریع سوختگی می شود. آرنیکا با خاصیت التیام بخش خود در بازسازی پوست در کوتاه ترین زمان ممکن نقش داشته، همچنین علاوه بر اثر آنتی باکتریال خود با بهبود کبودی از تغییر رنگ ناحیه زخم جلوگیری می کند.استفاده از گیاه Lawsonia inermis باعث می‌شود که التهاب در زخم کنترل شود. بر خلاف اکثر داروهایی که امروزه استفاده می‌شوند و از طریق سرکوب سیستم ایمنی التهاب را کنترل می‌کنند، این گیاه التهاب را بدون ایجاد عوارض جانبی کنترل کرده و در نتیجه سرعت و کیفیت ترمیم زخم را افزایش می‌دهد.
3- استفاده از تجهیزات پزشکی ساپورت پا جهت توزیع متناسب فشاردر کف پا:این تجهیزات از بهترین نوع مواد سیلیکونی طبی تولید شده است و وسیله ای مناسب جهت توزیع صحیح وزن روی پا می باشند که با توجه به محل ضایعه ایجاد شده در پا قابل استفاده می باشند.
نتیجه گیری:
بیشتر درمان های معرفی شده برای زخم پای دیابتی و راههای پیشگری از ابتلا به آن اثرات نسبی داشته و مکمل یکدیگر می باشند لذا در این مقاله سعی شده است درمان های موثردر جهت پیشگیری و درمان این عارضه معرفی گردد تا با انتخاب صحیح هر یک از موارداز اثرا ت هم افزایی آنها در بهبود زخم دیابتی بهره برد.
